Ilisu Baraji Insaatinda 7 Düvele Karsi Mücadele Verdik
DICLE’NIN GIZLI HAZINESI,
ILISU PROF. DR. VEYSEL EROGLU BARAJI
HIZMETE ALINDI…
PROF. DR. VEYSEL EROGLU - 07 Kasim 2021
6 Kasim 2021 yani dün, millet olarak büyük bir sevinç ve gurur duydugumuz günlerden birini yasadik. Cumhuriyet tarihimizin en güzide eserlerinden birisi olan Ilisu Prof. Dr. Veysel Eroglu Baraji, Cumhurbaskanimiz Sayin Recep Tayyip Erdogan tarafindan hizmete alindi.
Sinifinda gövde hacmi ve gövde uzunlugu bakimindan Dünya’nin en büyük baraji olan Ilisu Baraji, gövde hacmi bakimindan ülkemizde Atatürk Barajindan sonra en büyük ikinci barajdir.
Ülkemizin enerji üretimine büyük katki saglayacak olan baraj, 1.200 MW kurulu gücü ve yillik 4 milyar 120 milyon kilovatsaat enerji üretimi ile ülkemizin 4. Büyük hidroelektrik santralidir.
Cumhuriyet tarihimizin en büyük eserlerinden biri olan bu muazzam eser, Sayin Cumhurbaskanimiz Recep Tayyip Erdogan’in liderliginde, Sayin Prof. Dr. Veysel Eroglu’nun, projesinden insaatin bitimine kadar yakin takibi ile ülkemize kazandirilmistir.
Mardin ve Sirnak illeri arasinda sinir teskil eden Dicle Nehri üzerinde, Dargeçit ilçesinin 15 km dogusunda yer alan baraj, temelden 135 metre yükseklige sahip olup, gövde uzunlugu 2,3 km’dir. Ilisu Baraji 10,6 milyar m3 göl hacmi ile Diyarbakir, Mardin, Siirt, Sirnak ve Batman illerini etkilemektedir.
Su Medeniyet, Bereket, Kalkinma ve Enerji Demektir…
Türkiye yari kurak iklim bölgesinde yer alan bir ülkedir. Ülkemiz su zengini bir ülke degildir.
Ancak su kaynaklarini akillica kullanmasi halinde suyu kendi kendine yetebilir bir ülkedir. Iklim degisikligi ile su kaynaklari üzerindeki baski her geçen gün daha da artmaktadir.
Ülkemizde yaz aylarinda yagislar az olurken ya da hiç görülmezken, su sarfiyati bu aylarda daha fazla olmaktadir.
Su tüketiminin daha az oldugu kis aylarinda ise yagislar daha fazla görülmektedir. Bu sebeple ülkemizde baraj ve gölet gibi depolama tesislerinin insa edilmesi bir zarurettir.
Barajlar, bir yandan vatandaslarimiza içmesuyu saglarken, diger yandan çiftçimizin topragina can suyu olmaktadir
. Asiri yagislarda vatandaslarimizi ve tarim arazilerini sel ve taskinlardan korumaktadir.
Bütün bunlarin yaninda barajlar temiz ve yenilenebilir enerji kaynagidir. Ürettikleri enerji ile hanelerimize isik, sanayimize güç katmaktadir.
Ülkemizin cari açiginin en büyük kalemi enerji ithalatindan kaynaklanmaktadir. Bu sebeple iktidara geldigimizde hidroelektrik enerji santrallerinin insasina büyük önem verdik. Ilisu Barajinin ülkemiz enerji üretimindeki yerini bildigimiz için bu baraji ülkemize kazandirmak için çok çalistik. Ilisu Baraji, ülkemizin enerji üretiminde stratejik ehemmiyete sahip bir projedir.
Ilisu Baraji Insaatinda 7 Düvele Karsi Mücadele Verdik…
Ilisu Barajinin planlama çalismalari 1950’li yillara kadar dayanmaktadir. Ancak bu muazzam baraji insa etmek Allah’a sükür bize nasip olmustur. Hükümetimizden önce Ilisu Barajini insa etmek için “Hükümetler Arasi Ikili Isbirligi Anlasmasi” imzalanmis. Yani dis kredi ile baraj insa edilmek istenilmis.
2003 yilinda DSI Genel Müdürlügü vazifesine getirilen Prof. Dr. Veysel Eroglu, barajin bütün safhalarini bizzat takip ederek proje üzerindeki kararliligini herkese göstermistir. Ancak Ilisu Barajinin ülkemizin enerji ihtiyacinda büyük katki saglayacak olmasi ve barajin sinirasan bir su kaynagi üzerinde insa edilecek olmasi gibi sebeplerden dolayi içte ve dista pek çok engellemeyle karsi karsiya kalinmistir.
Özellikle bazi ser güçler, baraji insaatini engellemek için ellerinden gelen her türlü engellemeyi yapmislardir. Barajin insa edilmemesi için Danistay’a müracaat edilmis ve Danistay’da barajin insa edilmemesi yönünde karar vermis.
Bunun üzerine o dönem DSI Genel Müdürü olan Prof. Dr. Veysel Eroglu, Danistay’a bizzat giderek barajin ehemmiyetini ve ülkemizin kalkinmasindaki rolünü anlatmistir. Hem dönemin Danistay Baskani ile ham de ilgili Daire Baskanlariyla tek tek görüserek, projeyi bütün yönleriyle izah etmistir. Neticede Danistay Dava Daireleri Kurulundan, barajin yapilmamasi hususundaki karari reddederek baraj insaatinin önü açilmistir.
Bu gelismenin ardindan 5 Agustos 2006 tarihinde o dönem Basbakan olan Sayin Recep Tayyip Erdogan’in da tesrifleriyle, Ilisu Barajinin temeli büyük bir coskuyla atilmistir.
Bu defa da sahneye kredi saglayacak olan Almanya, Avusturya ve Isviçre devletlerinin ortak konsorsiyumu çikmistir. Konsersuyum, ülkemize kredi vermemek için her türlü oyalama yoluna basvurmustur. Yabanci ülkeler barajin insa edilmesini istemiyorlardi.
Çünkü enerjide kendi ayaklari üzerinde duran, hiçbir ülkeye bagli olmayan bir Türkiye islerine gelmiyordu.
ÇED, Kültür Varliklarinin korunmasi, çevre konularinda her türlü ince ayrinti düsünülmüs olmasina ragmen, bu konularda olmadik mazeretlerle ülkemizi oyaliyorlardi. Özellikle bu konularla alakali olumsuz bir durum oldugunda kredi anlasmasi durdurulur seklinde bir maddeye istinaden, Ilisu Barajinin kredi anlasmasini askiya aldilar. Zannediyorlardi ki biz bu krediyi vermezsek Türkiye bu baraji insa edemez.
Ama onlarin bildigi eski Türkiye yoktu artik.
600 Baraj Bir Kefeye, Ilisu Baraji Diger Kefeye…
Almanya, Avusturya ve Isviçre devletlerinden olusan ortak konsorsiyumun kredi anlasmasini askiya almasinin ardindan, o dönem Çevre ve Orman Bakani olan Prof. Dr. Veysel Eroglu, bütün ilgili bürokrat ve DSI ekibini toplayarak, barajin Türkiye’nin gelecegi için ne kadar önemli oldugunu dair bir konusma yapmistir.
Prof. Dr. Veysel Eroglu; “DSI olarak suanda insa edecegimiz 600 baraji bir kefeye koyarsak, diger kefeye de Ilisu Barajini koyalim, Ilisu Baraji daha agir basar. Bu baraj Türkiye için stratejik açidan çok önemli bir barajdir. Bölgenin kalkinmasi ve enerji üretimi için son derece ehemmiyetlidir. Sinir asan bir nehir üzerinde oldugu için ayri bir öneme sahiptir. Arkadaslar, baraji kendi imkânlarimizla yapabilecegimizi, dosta düsmana gösterelim.” seklinde tarihi bir konusma yapmistir.
Ardindan Sayin Cumhurbaskanimizin da büyük destekleri ile barajin yerli kredi imkânlariyla insa edilmesine karar verilmistir. Ilk olarak barajin projeleri tekrar ele alinarak gövde tipinde degisiklik yapilmistir. Barajin gövde hacmi 48 milyon m3’ten 24 milyon m3’e düsürülmüstür. Böylece baraj maliyetinde önemli bir azalma olmustur.
PKK Baraj Insaatina Saldirilarda Bulunmustur…
Ilisu Barajinin insa edilmesini istemeyenlerden biri de bölücü terör örgütü idi. PKK bir yandan bölgede bulunan vatandaslari tehdit ederken, diger yandan da baraj santiyesine saldirilarda bulunuyordu. Ancak onlarin hiçbir tehdit ve santajina boyun egilmedi ve egilemezdi de. Ilisu Baraji için ayri bir Bölge Müdürlügü kuruldu ve isler hizlandirildi.
Ayrica Türk Silahli Kuvvetlerimiz, baraj santiyesi çevresinde sürekli olarak güvenlik tedbirleri alarak PKK’nin her türlü kirli saldiri ve oyunlarini bertaraf ederek baraj insaatina büyük destek verdi.
Dünya’ya Örnek Olacak Bir Proje…
Ilisu Baraji, sadece bir baraj degildi. Takriben 20 milyar TL’ye mal olan projede, baraj insaatinin haricinde;
Hükümetimizden önce bölgede bulunan tarihi eserler yok olmayla karsi karsiyaydi. Baraj, tarihi ve kültürel eserlerin korunmasi ve gelecek nesillere aktarilmasi için bir firsat oldu. Baraj insaati ile birlikte bölgede çok kapsamli bir arkeolojik kazi çalismasi gerçeklestirildi. Proje kapsaminda Hasankeyf Yukari Sehir yeniden düzenlenerek bir açik hava müzesi haline getirildi.
Baraj göl alanindan etkilenen Asagi Sehirde yer alan tarihi ve kültürel varliklar korunarak Dünya’ya örnek olacak sekilde, son derece titiz bir metotla yeni yerlerine tasindi. Ilk olarak 540 yillik Zeynel Bey Türbesi yeni yerine tasindi. Ardindan
Özellikle baraj insaatina karsi çikan ser güçler ve onlarin yurtdisi uzantilari, sürekli olarak “Siz burada yasayan vatandaslari yerlerinden edeceksiniz.” diye tahrik ediyorlardi. Ama onlarin dedigi gibi olmadi. Ilk olarak Ilisu Köyü, yeni yerine tasindi. Ülkemizin en modern köyü insa edilerek, hak sahiplerine anahtarlari 31 Ekim 2010 tarihinde Sayin Cumhurbaskanimiz Recep Tayyip Erdogan tarafindan verildi.
Daha sonra en kapsamli tasima islemi, Hasankeyf Ilçesinde yapildi. Bölge mimarisine uygun bir sekilde çok genis ve ferah 875 konut insa edildi. Okullar, hastane, Hükümet Konagi, Belediye Baskanlik Binasi, Müftülük, Ilçe Jandarma Komutanligi, Ilçe Emniyet Müdürlügü, Turizm Meslek Yüksek Okulu, Kütüphane, Ticaret Merkezi… Akla gelebilecek her türlü kamu binalarini ve sosyal tesisleri insa edildi.
Ilçenin her türlü altyapi ihtiyacini karsilandi. Içmesuyu temininden atiksu aritma tesisine kadar, yollarindan peyzaj çalismalarina kadar ne gerekiyorsa yapildi. Ilisu Baraji, bütün mütemmim cüzleriyle Dünya’ya örnek olacak bir proje olmustur.
2018 Yilinda Tamamlanan Baraj Enerji Üretimine Basladi…
Ilisu Baraji insaati, Prof. Dr. Veysel Eroglu’nun Bakanligi döneminde Haziran 2018 tarihinde tamamlanmisti ve barajda su tutmak üzere kapaklari kapatilmisti. Ancak o dönem bölgemizde ve özellikle Irak’ta yasanan kuraklik sebebiyle, Irak Cumhurbaskani, Sayin Cumhurbaskanimizdan barajda su tutma isleminin ertelenmesini talep etmistir.
Bunun üzerine Cumhurbaskanimiz Sayin Recep Tayyip Erdogan, Prof. Dr. Veysel Eroglu’nu arayarak “Veysel Hoca, Ramazan ayindayiz, dolayisiyla Irakli kardeslerimizin suya ihtiyaci var, barajda su tutmayi erteleyin.” Seklinde talimati olmustur
. Bu talimat üzerine barajin kapaklari tekrar açilarak, mansaba yani Irak’a su birakilmistir.
Ardindan 31 Temmuz 2019 tarihinde, Prof. Dr. Veysel Eroglu, Cumhurbaskani Irak Özel Temsilci olarak Bagdat’a resmi ziyaret gerçeklestirmistir.
Bu ziyaret esnasinda Irak Cumhurbaskani Sayin Berham Salih ile de bir görüsme gerçeklestirmistir.
Sayin Berham Salih, Prof. Dr. Veysel Eroglu’na bölgede bu sene yagislarin fazla oldugunu, bu sebeple taskinlar yasandigindan dolayi Ilisu Barajinda su tutulmasi talebini iletmistir. Bu gelismenin üzerine, Sayin Cumhurbaskanimizin da talimati ile barajda kapaklar tekrar kapatilarak su tutulmaya baslanmistir. Ilisu Baraji basta olmak üzere, bölgede bulunan barajlarimiz mansap ülkelerinin sigortasi gibidir. Kurak dönemlerde barajlarda biriktirdigimiz su ile Irak’in su ihtiyaci karsilanirken, asiri yagisli dönemlerde barajlar sayesinde Irak’ta yasanmasi olasi taskin ve su baskinlari engellenmektedir.
19 Mayis 2020 tarihinde de Sayin Cumhurbaskanimizin video konferans yoluyla katildigi merasimde, barajin ilk türbininin açilisi yapilarak elektrik üretimine baslanilmistir. Barajinin ilk türbinini devreye almasindan günümüze kadar toplam 3,7 milyar kWh elektrik enerjisi üretilmis olup, milli ekonomiye ise
2,6 milyar TL katki saglanmistir.
Ilisu Barajinin Yeni Ismi “Ilisu Prof. Dr. Veysel Eroglu Baraji” Olarak Degistirildi…
Ülkemizin ve hatta Dünya’nin en önemli su profesörlerinden biri olan Prof. Dr. Veysel Eroglu’nun ülkemizde gerçeklestirdigi su yatirimlari ve özellikle Ilisu Barajindaki emekleri herkes tarafindan bilinmektedir
. 19 Mayis 2020 tarihinde barajin ilk türbininin hizmete alinmasinin ardindan Sayin Cumhurbaskanimiz Recep Tayyip Erdogan, Prof. Dr. Veysel Eroglu’nu arayarak “Veysel Hoca, Ilisu Barajinda çok emegin oldu, senin ismini baraja vermek istiyorum, ne dersin?” diye sormustur.
Prof. Dr. Veysel Eroglu, “Sayin Cumhurbaskanim bu muazzam baraja benim ismimi vermeyin, Zat-i devletlerinizin ismi daha çok yakisir.” demistir. Ancak Cumhurbaskanimiz kabul etmeyerek barajin yeni ismini “Prof. Dr. Veysel Eroglu” olarak ilan etmistir.
Ilisu projesi bir barajdan daha fazlasidir. Baraj insaati yeniden yerlesim çalismalari, tarihi ve kültürel varliklarin korunmasi ve tasinmasi, kamulastirma çalismalari gibi pek çok konuyu ihtiva etmektedir. Bu büyüklükte bir projeyi, planlamasindan, projesine ve insaatinin bütün safhalarini bizzat takip eden Prof. Dr. Veysel Eroglu, projenin kitabini yazmistir. Söz konusu kitap yakinda basilacaktir.
Ilisu Baraji Ülkemize Hayirli Olsun…
Bölgenin makus talihini degistirecek olan Ilisu Prof. Dr. Veysel Eroglu Baraji, ürettigi enerji ile ülke ekonomisine büyük katki saglarken ayni zamanda Cizre Barajinin yapilmasina da imkan saglamaktadir.
Ilisu Barajinda regüle edilecek su, insa edilecek Cizre Barajina birakilarak takriben 1 milyon dekara münbit arazinin sulanmasi saglanacaktir.
Yillarca terör yüzünden magdur olan bölge halki, bu barajlar sayesinde kalkinacak ve refah seviyesi artacaktir.
Ayrica baraj göl alani ile tarihi ve kültürel eserlerin bir birleriyle uyumu sayesinde bölgede kültür ve tabiat turizmi daha da gelisecektir.
Bölge adeta bir açik hava müzesi haline getirilmistir.
Her yönüyle Dünya’ya örnek olan bu proje, Türkiye Cumhuriyetinin gücünü ve gelismisligini gösteren bir proje olmustur.
Gençlerimiz bu muazzam projeden ilham alarak ülkemizin yarinlari için daha büyük projeleri hayata geçireceklerdir. Bu müstesna eserin insasinda emegi olan isçisinden mühendisini, müteahhidinden mimarini ve bilhassa bütün DSI çalisanlarini gönülden kutluyoruz.
Sayin Cumhurbaskanimiza vermis oldugu destekten dolayi sükranlarimizi sunuyoruz.
Hayirli ve ugurlu olsun…
Su Gibi Aziz Olunuz…
18.4 ° / 8 °
20.3 ° / 8.2 °
13.8 ° / 6.8 °
