Kalp hastaliklari genellikle ileri yas hastaligi olarak bilinse de, gençler ve çocuklarda azimsanmayacak kadar fazla görülüyor. Yenidogan bebeklerde dogumsal kalp hastaliklari ön plandayken, daha büyük çocuklarda enfeksiyonlar ve genetik yolla geçen rahatsizliklar, kalp hastaliklarina yol açabiliyor. Memorial Atasehir / Sisli Hastaneleri Çocuk Kardiyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Naci Öner, çocuklarda kalp hastaliklarinin belirtileri hakkinda bilgi verdi.
Kalp hastaligi çocugu her yasta yakalayabilir
Çocukluk yas grubu 0-18 yas arasinda yer alir ve her yas grubunda kalple ilgili sorunlar yasanabilmektedir. Yenidogan bebeklerde dogumsal kalp hastaliklari daha ön plana çikmaktadir. Yasin ilerlemesiyle birlikte sonradan kazanilmis enfeksiyon ve genetik yolla geçen rahatsizliklar kalp hastaliklarina neden olabilmektedir. Çocuklarin ebeveynler tarafindan iyi gözlenmesi ve belirli araliklarla rutin kontroller kalp hastaliklarinin erken teshisinde hayati önem tasimaktadir.
Bu 10 belirtiyi gözünüzden kaçirmayin
1 - Hizli ve zorlu soluk alip verme: Zatürre veya ates gibi bir rahatsizlar olmadan yasa göre hizli soluk alip verme, burun kanadi solunumu, yardimci solunum kaslarinin kullanilmasina bagli kaburga aralarinin içe dogru yer degistirmesi çocuklarda kalp hastaliginin önemli göstergesidir.
Dakika solunum sayisi;
Yenidogan döneminde 60
Süt çocuklugunda 40
Büyük çocukta 30
Gençlerde 20’nin üzerindeyse ve beraberinde ates, akciger hastaliklari yoksa çocuk doktoru araciligiyla çocuk kardiyolojisi doktoruna basvurmak gerekebilir.
2 - Morarma (Siyanoz): Çocuklar heyecanlandiginda, sogukta veya banyo sirasinda özellikle agiz çevresi, parmak uçlarinda morarma olabilmektedir. Ancak morarma dilde, agiz mukozasinda, devamliysa ve egzersizle artiyorsa kalp hastaligi bakamindan önemlidir.
3 - Çarpinti: Kalp atiminin çocuk tarafindan fazlaca hissedilmesi ve rahatsizlik vermesidir. Çarpinti, ritm bozuklugu belirtisi olabilecegi gibi kansizlik, tiroid hormon düzensizligi, kalp hastaliklari, enfeksiyon hastaliklarinda da görülmektedir. Devamli çarpinti hissinde mutlaka çocuk kardiyologu tarafindan degerlendirilmelidir.
4 - Kalp atiminin asiri hizli, asiri yavas veya düzensiz olmasi: Çocuklarda gögüs duvari ince oldugundan kalp atimlari ebeveynlerce hissedilebilmektedir. Yas küçüldükçe kalp daha hizli atar. Özellikle uykuda kalbin hizli atmasi kalp hastaligi veya ritm bozuklugunu gösterebilmektedir. Ayni zamanda yenidogan döneminde dakikada 80, diger yas gruplarinda dakikada 60 altindaki kalp atimi, atimlarin düzensiz olmasi mutlaka degerlendirilmelidir.
5 - Kalpte üfürüm duymasi: Çocukluk yas grubunun herhangi bir döneminde her 2 çocuktan birinde kalpte üfürüm duyulabilmektedir. Ebeveynlerin bu üfürüm sesini duymalari mümkün olmayabilmektedir. Rutin kontroller sirasinda kalpte normalden farkli bir ses duyulmasi çocuk kardiyolojisi uzmani tarafindan mutlaka degerlendirilmelidir. Yapilan ekokardiyografiye göre kalpte ya da iliskili damarlardaki morfolojik bozukluklar olabilecegi gibi, üfürümün hiçbir sebebi de olmayabilmektedir. Bu üfürümlere masum üfürümler denir.
6 - Gögüs agrisi: Çocugun gögüs sol kisminda agri-sikisiklik hissi bazen kalple ilgili ciddi hastaliklara isaret edebilmektedir. Kalp damarlarindaki iskemi, kalbin çevresinde sivi birikmesi, kapak problemleri gögüs agrisi yapabildigi gibi, kaburgalar, gögüs duvari ile ilgili basit hastaliklar da ayni yakinmaya yol açabilmektedir.
7 - Uzamis ates: Bes günden fazla süren ve antibiyotiklere cevap vermeyen ates, ülkemizde de sik görülen Kawasaki hastaligi ile ilgili olabilmektedir. Hastaligin teshisi çok önemlidir. Çünkü kalbi besleyen koroner damarlarda hasar yaparak, bütün yasami etkileyebilir.
8 - Büyüme gelisme geriligi, çabuk yorulma, asiri halsizlik: Kalp yetersizligi olan çocuklar soluk, halsiz ve arkadaslarina göre daha çabuk yorulmaktadir. Enerji ihtiyaçlarini kalp yetersizligi ile savasarak tükettiklerinden özellikle kilo alimi geri kalmaktadir.
9 - Eklem agrisi ve sisligi: Kalp kapaklarini tutarak, hasar veren akut romatizmal ates ilk olarak eklem agrisi ve sisligiyle kendini gösterebilmektedir. Kalp kapaklari, kasi, dis zarini etkileyen akut romatizmal ates, tüm yasami etkileyen bir rahatsizliktir.
10 - Gögüs grafisinde kalbin büyük olmasi, kalbin ve ana damarlarin biçimlenmesinde ve yerlesimindeki anormallikler: Bu belirtileri anne babalarin bilmelerine imkan yoktur. Ancak çocuklarin rutin kontrollerini aksatmamak birçok kalp hastaligini daha baslangiç asamasinda ortaya çikmasina olanak vermektedir. Çocuk doktoru veya aile hekimi tarafindan tespit edilen gögüs grafisi bozukluklarinin mutlaka ekokardiyografi ile degerlendirilmesi gerekmektedir.
