Kadınanalar Selçuklu Devleti'nin 16. Cı Sultanı lll.Alâaddin Keykubat'ın kızları olup.Anne tarafından ise İlhanlı Sultanı Gazan Han dayılarıdır 1243. Yılında Anadolu'ya Moğolların girmesi ve kösedağ savaşını kazanmaları sonucu .
Selçuklu toprakları işgal edilmeye başlamıştı.
Moğollar Selçuklu tahtına kendi taraftarlarını çıkarıp ülkeyi yönetmeye çalışıyorlardı 1298. Yılında Gazan Han lll. Alâaddin Keykubat' ı tahta oturttu saltanatı kısa sürdü 1301. Yılında ülkede çıkan ayaklanmalar yüzünden.
Gazan Han Selçuklu Sultanı'nı Isfahan'a sürgün gönderdi lll.Alâaddin Keykubat sürgüne Moğol Pirensesi olan eşi ile birlikte gitti 3.Kızı ise Selçuklu başkenti olan Konya' da kalmak zorunda idi lll.Alâaddin Keykubat 1308. Yılında genç yaşta sürgün hayatına dayanamayarak vefat etti bu sırada Moğol hükümdarı'nın uç beyi olan Demirtaş Selçuklu hanedanı' nın varislerini kadın erkek küçük büyük demeden öldürtüyordu
Artık Konya iyice güvensizleşiyor hayatlarının tehlikede olduğunu sezen ( Melek peyker, Naime Gevher, ve Asiye Sultan) Saraydaki sadık dostları Ömer ağa'nın yardımlarıyla Konya'dan kaçıp o zamanda güvenli bölge olan Karahisar'ı sahib'e yani Afyonkarahisar'a gelirler o dönemde Karahisar'a sık sık gelen .
Mevlâna hz lerinin torunu Ulu Arif Çelebi'ye Sahip'ata oğulları bu günkü mevlevi Camii civarındaki geniş araziyi hediye etmişlerdir
Ulu Arif Çelebi burada bir .Mevlevi dergâhı kurdu kuruluş tarihi Hicri 722. Miladi 1322, dir bununla ilgili vakfiye mevcuttur.
Üç hanım Sultan kısa zamanda Afyonkarahisar'ın ihtiyaçlarını gidermek için hiç vakit geçirmeden beraberinde getirdikleri (Altı) ölçek altını Şehrin ihtiyaçlarına harcamaya karar verdiler.
Büyükleri olan. Melek peyker şehrin su ihtiyacını karşılamaya karar verir Kışlacık köyünden bir pınar satın alır suyu iki yılda şehir merkezine getirir 1300. Lü yılların başında şehir merkezine getirilen bu su 700. Yıldır akmakta ve halkın faydasına sunulan bu suyun adına (Kadınana) suyu denilmekte.
Melek peyker'in pınarı satın alırken yaşadığı bir hadiseyi hemen paylaşalım.
Pınarın sahibi bir Ermeni dir pınarı satmak istemez ama Melek peyker'de pınarı almaya kararlıdır çok uzun süren pazarlıklar sonunda Ermeniye bir ölçek altın teklif eder
Ermeni bir ölçek altın'a ancak bir ölçek su vere bileceğini söyler Melek peyker hemen bir kurnazlık düşünür tamam der ve ölçeği Ermeniye verir altınları boşaltmasını sonrada boş olan ölçeği pınarın su yoluna yerleştirmesini ister daha ölçek suyla dolmadan olanca gücüyle bir tekme atar ve ölçeğin dibini kırar ölçek dolmadığı için suyu yani pınarı satın almış olur bu yüzden suyun bir diğer adına da (Ölçek) suyu denir.
Ortanca kız olan Naime Gevher ise şehrin içinden geçen ve taşkınlık yaptığı zaman hasar veren Taşpınar Deresini Islah etmiş ve üzerine 40. Tane taş köprü yaptırmış tır böylece Afyonkarahisar modern bir kanalizasyona kavuşmuştur daha sonra Afyonkarahisar'lı Sadrazam Ahmet Cevat Paşa 1896. Yılında derenin üzerini tamamen kapattırmıştır .
Küçük kız olan Asiye Sultan ise şehrin en önemli ihtiyacı olan mezarlık yapmaya karar vermiştir.
Afyonkarahisar lisesi ile İmaret Camii arasındaki araziye 1000. Kapaklı mezar yaptırmıştır
Asiye Sultan vefat edince yaptırdığı mezarlığın başına kendisi için Sahip'ata oğulları tarafından bir türbe yaptırılmıştır ve burada yatmaktadır .
Büyük hanım Sultanlar Melek peyker ve Naime Gevher ise şu anda Türbe Camii yani Mevlevi Camii yanında Tacı Ahmet mahallesinde türbelerinde yatmaktadırlar büyük sandukada Melek peyker hemen yanında ise Naime Gevher yatmaktadır türbede ayrıca üç küçük sanduka daha vardır kim oldukları bilinmemekte ancak Mevlevi soyundan olduklarına inanılıyor .
Afyonkarahisar halkı şehre büyük hizmetlerde bulunmuş bu üç. Türkmen kızına Kadınanalar deyip bağrına basmıştır (Ruhları şadolsun).
Alâaddin Keykubat. ( lll. Gıyaseddin Keyhüsrev'in. Torunu. ll. Gıyaseddin Mesut, Melik Feramurz'un. Oğludur).
Kaynak: Efsane Kadınlar, KADINANALAR. Mürşide Oklu Ayhan. S.67. 69.
Afyonkarahisar halk kültürü Kadınana Efsanesi.
Hasan Özpunar kocatepe alan kılavuzu.
Kalın sağlıcakla
Ahmet KAPLAN
