Sahipata Fahrettin Ali köklü ve zengin bir aileye mensup olan. Hüseyin el korovi'nin oğludur, Horasan veya kafkaslardan gelip Konya'ya yerleştiği tahmin edilmektedir ancak geliş tarihleri belli değildir.
Sahip Ata Fahrettin Ali Selçuklu Devleti'nin önemli kademelerinde görevler almış, kırk yıl kadar Selçuklu Devleti'ne hizmeti olmuştur, Son 20 yılını.
Veziri Azam olarak tamamlamıştır. Sahip Ata ll. Mesut Sultan devrinde, de vezirlik görevini sürdürmüştür Anadolu'da bulunan.
Moğol emirleri ve askerlerinin ihtiyaçları Selçuklu hazinesinden karşılanmaktaydı.
Bu sırada Selçuklu hazinesinde para kalmadığından Sahip Ata, Moğolların masraflarını kendi hazinesinden karşılamak zorunda kaldı, bunun için 400.000 dirhem lik bir meblağ.
Erzincan'a getirildi böylece Sahip Ata 50 yıllık nakit birikimini, Moğolların ihtiyaçları için harcamış oldu yaklaşık 40 yıl süren devlet hizmeti sırasında.
Moğollar ile başa çıkamayacağını anladığından onlarla iyi geçinmeye çalışan Sahip Ata idare ve divan işlerinde isabetli kararlarıyla tanınmıştı, servetini hayır işleri ve halk için harcadığından "Ata" ünvanıyla anılmıştır iyilikseverliği sebebiyle Ebûl Hayrat lâkabıylada bilinen Sahip Ata'nın Mevlâna Celaleddin-i Rumi'nin çevresinde yer aldığı belirtilmektedir. (Eflâki. l .192 -195). Aksarayi, onun emri üzerine o güne kadar. Arapça yazılan, Divan defterlerinin, Farsçaya çevrildiğini kaydeder, kendi adıyla anılan Sahip Ata Külliyesi, Konya'da İnce Minareli Medrese ve Türbesi, Kayseri'de sahibiye Medresesi ve Çeşmesi yine Kayseri'de bir çeşme, Sivas'ta Gök Medrese ve Bir çeşme, Akşehir'de taş medrese ve Mescidi ile İshaklı Sahip Ata Kervan Sarayı yaptırdığı,18 mimari eserlerin den en önemlileridir.
Kendisi ve ailesi için yaptırdığı türbede 6 sanduka bulunmaktadır, 3'ü önde diğer üçü ise arkada yer almaktadır, Sahip Ata'nın sandukası önde sol başta yer alırken, yanındaki diğer iki sanduka oğullarına, arka sıradakilerden birisi kızı Melike hatuna, birisi torununa diğer birisi de başka bir torununa ait olduğu sanılmakta.
Sahipata oğullarının. Afyonkarahisar'a geliş tarihi ise Sahipata Fahrettin Ali'nin oğlu 1265 yılında karahisar'a. Vali olarak atanması ile başlar.
O günden sonra Şehrimiz Karahisar-ı sahip diye anılır. 1299 yılında sahipata oğulları,da diğer beylikler gibi, Karahisar'da bağımsızlığını ilan eder bu beylik, Afyonkarahisar sahipata oğullarından 1341 yılında germiyanoğullarına geçer.
Afyonkarahisar'da Yoncaaltı Camisi'nin arkasında bulunan bu türbe.
Bizanslılar döneminde kilise olarak kullanılmış tarihi tam olarak bilinmeyen türbenin. Selçuklular ve Osmanlı İmparatorluğu, dönemlerinde yöneticisi olan, Sahipata Beyliği'nin önde gelen fertlerinin kabirlerinin yer aldığı türbe haline gelir.15 sanduka. 8 mezar taşı mevcuttur, Sahipler Sultan türbesinde bulunan Sahipata oğulları'nın mensupları Muzafferüddin Devle Bey (ö:1333 ) oğlu Hamza Bey (ö: 1368- 69 ).Hasan Bey (ö: 1368 -69 ).Ali Bey (ö: 1389). Sinan Bey (ö: 1396 ).Mahmut Bey (ö:1375 ).Mahmut Bey'in kızı hand Bey hatun (ö: 1347). Yahşi Bey oğlu Balı Bey (ö: 1428 ) olduğu tahmin ediliyor. Sahabeler Türbesi veya sahibiler Türbesi, şeklinde anılan türbeyi. Sahipata da bulunan Fahrettin Ali'nin torunu. Nusretüddin Ahmet Bey'in Ailesi için yaptırdığı söyleniyor.
Muzafferüddin devle' nin oğullarından yalnız. Ali Bey'e ait sanduka yerinde olup devle İle Mahmut Bey'in mezar taşları dışarıdan türbe içine alınmıştır. Hacı Sinan ve Hamza Beylerin sandukaları kırılmıştır, türbe ve çevresi küçük bir mezarlık içinde iken 1920'den sonra mezarlık kaldırılmıştır sadece türbe kısmı kalmıştır şehrimizde çok uzun yıllar.
Beylik sürdürmüş olan bu. Allah dostları'nın, Türbesi ziyarete açıktır belediye tarafından restore yapılan türbeyi ziyarete gelenlerin sayısı oldukça fazladır. Günümüzde yaptıkları hizmetlerden dolayı Afyonkarahisar halkı tarafından hayırla yad edilirler.
Afyonkarahisar'ın eski adı Karahisari Sahip Fahrettin Ali'nin Sahip" ünvanı" ile ilgili olduğu gibi, oğulları ve torunları tarafından. Afyonkarahisar ve çevresinde kurulan. Beylik de Sahipataoğulları adıyla anılır.
Kaynak:
1. Türkeli gazetesi yayını 29 Ağustos 2023 hazırlayan: Yasin Ay, Oğuzhan Özdemir.
2. Fevzi Kaya: Taşpınar dergisi "Karahisar Kalesi"yıl 2013 sayı 10 sayfa 29.
3. Mehmet Gündoğan: Afyonkarahisar Alimleri ve Evliyaları basım 2019 sayfa. 114 -116.
4. Erdoğan Meriç: 2008. Sahip Ata Anadolu Selçuklu Veziri. TDV. İslâm Ansiklopedisi.cilt. 35. Sayfa. 515-516.
